Instytut Kaszubski

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 17

​

Redakcja: Marek Cybulski, wstęp: Józef Borzyszkowski, Daniel Kalinowski, Marek Cybulski

Gdańsk 2023, ss. 680, oprawa twarda

​

Tom XVII Biblioteki Pisarzy Kaszubskich zawiera twórczość i naukową analizę tekstów Alojzego Nagla (1930 - 1998). W pierwszej części tomu przedstawiono opracowanie biograficzne (Józef Borzyszkowski, Alojzy Nagel – próba portretu wybitnego kaszubskiego poety i pisarza), historycznoliterackie (Daniel Kalinowski, Literatura prostoty. O twórczości Alojzego Nagla) i językoznawcze (Marek Cybulski, Język Alojzego Nagla – analiza i zasady standaryzacji), natomiast w części drugiej, w dwu wersjach: oryginalnej i zestandaryzowanej, zawarto teksty twórcy: poezję z tomów: Procëm nocë, Cassubia fidelis, Astrë, Szadi Władi, Òdemkni dwiérze; oraz prozę, przeznaczoną dla młodego czytelnika, ze zbiorów: Nënka Roda i ji dzôtczi, Cëdowny wzérnik, Dzéwczã i krôsniãta.  

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 16

​

Opracowanie naukowe: Józef Borzyszkowski, Daniel Kalinowski, Marek Cybulski

Gdańsk 2022, ss. 319, oprawa twarda

​

W pierwszej części znalazły się w nim opracowania naukowe:

- Józefa Borzyszkowskiego, Jan Bilot (1898-1940) - szkic do portretu - człowieka, kaszubskiego pisarza i polskiego policjanta

- Daniela Kalinowskiego, W kręgu spraw własnych i światowych. Jan Bilot i jego literatura

- Marka Cybulskiego, Język Jana Bilota - analiza i zasady standaryzacji

 

W drugiej części zostały umieszczone utwory poetyckie Jana Bilota z periodyków „Przyjaciel Ludu Kaszubskiego” i „Bënë ë buten”, „Gryf” oraz „Gryf Kaszubski” oraz kalendarza „Wiérny Naszińc” (m.in. ludowe bajki: Wãdrowczëk; Zasłużonô kara; Jak król złoto wëkrił; Ò Kaszëbie, co diôbła òszukôł; Ùkôrónô matka-macëcha; Ò smòkù, co żił nad Żarnowsczim Jezorã; Dobëti wiatënk; Mądrosc drëcha Òszëkańca; Smãtôrzowô góra; Z dôwnëch lat; Ò Babim Dole; Ùkôróny chcywc oraz Na pùrtôkòwëch drogach; opowiadania realistyczne: Sztormiga òd morza; Ò swiãtim Bònifacym; Ù Bògùsława Czwiôrtégò; W Légii Cëzozemsczi; Cëdownô gwiôzda; Strach mô wiôldżé òczë; prozatorskie alegorie: Ò Jãzëkù, co do Mòwë na wrij szedł; Sprawiedlëwòsc, chtërny nie bëło; Niewòlô matczënégò serca oraz Dwie deszë a jeden człowiek).

Dodane zostały również materiały pozyskane z berlińskich zbiorów Archiv der Berlin-Brandenburgischen Akademie der Wissenschaften. Nie były one dotąd publikowane.

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 15

​

Opracowanie naukowe: Łukasz Zołtkowski, Daniel Kalinowski, Marek Cybulski

Gdańsk 2021, ss. 304, oprawa twarda

​

W pierwszej części znalazły się w nim opracowania naukowe:

- Łukasza Zołtkowskiego, Paweł Szefka – portret etnografa i literata (tekst historyczny)

- Daniela Kalinowskiego, Kulturowe sensy widowisk ludowych Pawła Szefki (tekst literaturoznawczy)

- Marka Cybulskiego, Język Pawła Szefki – analiza i standaryzacja (tekst językoznawczy)

 

W drugiej części zostały umieszczone utwory sceniczne: Gwiżdże. Widowisko obyczajowe; Sobotka. Widowisko ludowe oparte na zwyczajach i obyczajach kaszubskich; Deguse. Obyczajowy obrazek sceniczny z kaszubskich stron; Wyzwoliny kosiarza. Widowisko plenerowe z Kaszub; Wrejorze jidą. Widowisko plenerowe z kaszubskich obrzędów dyngusowych [zmieniona wersja Deguse] oraz Wesele na Kaszubach. Obrzęd dawny w opracowaniu scenicznym i muzycznym. Dodajemy do nich jeszcze dramat historyczny Wola wejherowska w czterech obrazach w dwóch wersjach: wydania oryginalne, pierwsze (w pisowni języka kaszubskiego czasów, kiedy pojawiały się drukiem) oraz w wydania w zapisie standaryzowanym (wedle aktualnych postanowień i praktyki zapisu języka kaszubskiego sformalizowanych postanowieniami Rady Języka Kaszubskiego). Łącznie w XV tomie Biblioteki Pisarzy Kaszubskich opublikowanych zostało kilka dramaturgicznych form literackich jednego z najważniejszych etnografów-literatów języka kaszubskiego.

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 14

​

Opracowanie naukowe: Józef Borzyszkowski, Adela Kuik-Kalinowska, Bożena Ugowska

Gdańsk 2020, ss. 313, oprawa twarda

​

- Józefa Borzyszkowskiego, Stanisław Pestka – Jan Zbrzyca (1929-2015). Szkic do portretu dziennikarza – publicysty, działacza, poety i pisarza kaszubskiego;

- Adeli Kuik-Kalinowskiej, W kaszubskim mateczniku. Stanisław Pestka – poeta kultury, filozof i wizjoner;

- Bożeny Ugowskiej, Cechy języka poezji Jana Zbrzycy (Stanisława Pestki) – zarys problematyki.

​

W drugiej części zostały umieszczone tomiki poetyckie: Południca; Wizrë i duchë; Wieczórny widnik w dwóch wersjach: wydania oryginalne (w pisowni języka kaszubskiego czasów, kiedy pojawiały się drukiem) oraz w zapisie standaryzowanym (wedle aktualnych postanowień i praktyki zapisu języka kaszubskiego sformalizowanych postanowieniami Rady Języka Kaszubskiego). Łącznie w XIV tomie Biblioteki Pisarzy Kaszubskich opublikowanych zostało kilkadziesiąt lirycznych form literackich jednego z najważniejszych poetów kaszubskich.

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 13

​

Opracowanie naukowe: Józef Borzyszkowski, Marek Cybulski, Daniel Kalinowski

Gdańsk 2019, ss. 629, oprawa twarda

​​

W pierwszej części znalazły się w nim opracowania naukowe:

a) biograficzne: prof. Józef Borzyszkowski, Alojzy Budzisz (1874-1934) – życie i środowisko a jego twórczość jako jednego z najwybitniejszych pisarzy z kaszubskiej Nordy

b) literaturoznawcze: prof. Daniel Kalinowski, Wartość i wierność. O twórczości Alojzego Budzisza

c) językoznawcze: prof. Marek Cybulski, Język Alojzego Budzisza. Analiza i standaryzacja

​

W drugiej części zostały umieszczone utwory pisarza w dwóch wersjach:

a) Oryginalna pisownia z czasów wydania (lata 30-te XX w.). Utwory prozatorskie a także kilka form wierszowanych

b) Pisownia współczesna, standaryzowana, aktualnie obecna w piśmiennictwie kaszubskojęzycznym. Te same utwory co w wersji oryginalnej.

​

Autorzy opracowania:

dr hab. prof. UG Marek Cybulski – językoznawca pracujący w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego

prof. dr hab. Józef Borzyszkowski – historyk, autor wielu opracowań biograficznych, emerytowany profesor związany z UG oraz PAU

dr hab. prof. AP Daniel Kalinowski – literaturoznawca, historyk literatury kaszubskiej z Akademii Pomorskiej w Słupsku

lic. Roman Drzeżdżon – muzealnik, kaszubista, literat – pracownik merytoryczny Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 12

​

Opracowanie i przypisy: Hanna Makurat-Snuzik, Wstęp: Józef Borzyszkowski, Adela Kuik-Kalinowska, Hanna Makurat-Snuzik
Gdańsk 2018, ss. 611, oprawa twarda

​

Książkę otwierają teksty: biograficzny - Józefa Borzyszkowskiego, Jan Piepka (1926-2001) – życie a twórczość poety kaszubskiego i pisarza polskiego; literaturoznawczy - Adeli Kuik-Kalinowskiej, Kaszubska liryka Jana Piepki. Tematyka, artyzm i idee; językoznawczy - Hanny Makurat-Snuzik, Język twórczości Jana Piepki

Jeśli idzie o utwory J. Piepki to przyjęty został następujący sposób uporządkowania tekstów: w pierwszej kolejności zamieszczone zostały opublikowane za życia autora tomiki wierszy, ułożone w kolejności chronologicznej, dalej znalazły się przygotowane do druku przez autora, lecz niewydane za jego życia zbiorki: Spiewa i lza,  Móm, Zmrużonym kąsynk õka oraz poemat Gôdka õ Dudkũ, następnie zamieszczone zostały przedrukowane z czasopism liryki, również ułożone w porządku chronologicznym, od najstarszych do najnowszych, na końcu zaś znalazły się wiersze nieopublikowane za życia autora, nieprzyporządkowane do żadnych tomików, odczytane z maszynopisów i rękopisów znajdujących się w Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej oraz w Izbie Jana Piepki w Łebnie

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 11

​

Opracowanie: Marek Cybulski, Daniel Kalinowski 
Gdańsk 2016, ss. 595, oprawa twarda

​

Książkę otwierają teksty:  biograficzny - D. Kalinowski, Biografie Jana Drzeżdżona; literaturoznawczy - D. Kalinowski, Oczy na Drzeżdżona; językoznawczy: M. Cybulski, Język kaszubskiej twórczości Jana Drzeżdżona

 

W książce zamieszczone są utwory Jana Drzeżdżona ze zbiorów: Zwónnik (opowiadania), Twarz Smętka (powieść), Kòl Biélawë (opowiadania), Przëszlë do mie (liryka)

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 10

​

Opracowanie i przypisy: Hanna Makurat, Wstęp: Józef Borzyszkowski, Adela Kuik-Kalinowska, Hanna Makurat
Gdańsk 2015, ss. 420, oprawa twarda

​

W tomie X  serii Biblioteka Pisarzy Kaszubskich znajdują się najważniejsze  teksty autorów:

Leon Roppel ,  Na jantôrowym brzegu. Powiôstki kaszebskie (1939),

Klemens Derc , Na kaszëbsczi ôrt (1969),

Józef Ceynowa, Legenda Svarzevsko (1946), Purtkowa jachta w darżlebscim lese (1961), Doma słonyszko nôlépi swiécy (1971),

Paweł Szefka, Kosôrze (1939), Dla cebie królowo Mario Puelsczi strzeżeme (1939), Gwiżdże (1957), Dëgusë (1961).

 

Tom ponadto  zawiera:

Artykuł literaturoznawczy autorstwa prof. Adeli i Daniela Kalinowskich

Artykuł językoznawczy autorstwa  dr Hanny Makurat

Artykuł biograficzny autorstwa prof. Józefa Borzyszkowskiego.

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 9

​

Opracowanie i przypisy: Marek Cybulski, wstęp: Marek Cybulski, Joanna Schodzińska,Daniel Kalinowski
Gdańsk 2014, ss. 600, oprawa twarda

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 8

​

Opracowanie i przypisy: Hanna Makurat, wstęp: Józef Borzyszkowski, Daniel Kalinowski, Hanna Makurat
Gdańsk 2013, ss. 880, oprawa twarda

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 7

​

Opracowanie i przypisy: Hanna Makurat, wstęp: Józef Borzyszkowski, Adela Kuik-Kalinowska, Hanna Makurat
Gdańsk 2012, ss. 656

Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 6

​

Opracowanie i przypisy: Marek Cybulski, wstęp: Cezary Obracht-Prondzyński, Daniel Kalinowski,Marek Cybulski

Gdańsk 2011, ss. 512

​

Tom szósty Biblioteki Pisarzy Kaszubskich, obejmujący Dramaty kaszubskie Jana Karnowskiego, zawiera siedem kaszubskojęzycznych utworów tego pisarza. Są to Zôpis Mscëwòja (org. Zôpis Mestwina), Libùsza (org. Libusza), Òtrôk Swiãtowida (org. Wotrôk Swiantowida), Kaszëbi pòd Widnã (org. Kaszëbë pod Widnem), Wesele kaszubskie, Scynanié kani (org. Scynanié Kani) oraz Czôrlińsczi (org. Czôrlińsczi). Oprócz tekstów dramatów zamieszczono w nim wstępy: biograficzno-historyczny (autorstwa Cezarego Obracht-Prondzyńskiego), historyczno-literacki (autorstwa Daniela Kalinowskiego) i językowy (autorstwa Marka Cybulskiego).